Dijital baskının matbaacılık sektöründe hızla yaygınlaşması geleneksel baskı sistemlerini farklı uygulamalar için zorlamaya başlamıştır. Özellikle ofset baskıda, genellikle kullanılan kağıt haricinde PVC bazlı film ve folyo malzeme üzerinede baskı uygulaması yapılmasına yol açmıştır. Farklı baskı uygulamalarından biride 300-400 mikron arasındaki kalınlığa sahip PVC bazlı malzemeler üzerine yapılan UV baskılardır. Bu baskılar genel olarak telefon-kontür kartları ile kredi ve banka kartı baskılarında kullanılmaktadır. PVC malzeme üzerine yapılan baskılarda mürekkebin kuruyup yüzeye sabitlenebilmesi için UV baskı sistemi ve UV mürekkepler kullanılmaktadır. Basılan malzemenin emici olmaması, yüksek statik elektrik yüklenmesi gibi etkenlerden, baskı sonucu kağıda göre çok daha fazla etkilenmektedir. Tram nokta şeklide baskı sonucuna etki eden etmenlerin önünde gelmektedir.
Çalışmada dört farklı nokta şekline sahip tram çeşidi ile baskılar yapılmış, elde edilen baskılardan nokta kazançları ölçülerek farkları ortaya konmuştur. Ayrıca spektral ölçümler ile renk evrenleri hesaplanıp birbirleri ile kıyaslanmıştır. Baskı sırasında karşılaşılan problemler çıkartılıp kullanıcılara tavsiyelerde bulunulmuştur.

Deneysel Çalışma:
Test baskılarına başlarken öncelikle Şekil 1‘de görülen, baskının özelliklerini belirlemede kullanılacak skalalardan oluşan baskı test sayfısı hazırlanmıştır. Sayfada nokta kazancının ölçüleceği tramlı bölgeler içeren bir skala, rerk özelliklerinin okunması için gerekli MediaWedge 2.0 skalası, baskı sonucu elde edilen renk evreninin belirlenmesi için ISO standartlarıda belirtilen IT8-7/3 test skası ve son olarakta görsel karşılaştırma için ISO 300 resimler kullanılmıştır.
Hazırlanan test sayfası Şekil 2 de gösterilen üç farklı tramla çeşidiyle; kare, eliptik ve gometrik tramla tramlanarak film çıkış cihazı yardımıyla filmleri alınmış, ardından baskı kalıpları hazırlanmıştır. UV susuz ofset sistemi ile PVS baskı altı malzemesine baskılar yapılıp elde edilen sonuçlar densitometri ve spektrofotometre ile ölçülmüştür.

Kullanılan Makina ve Cihazlar:

50x70 Creo-Scitex Film Çıkış Cihazı
Altı üniteli 50x70 KBA UV susuz ofset baskı makinası
GretagMacbeth D19C Baskı Densitometrisi
GretagMacbeth SpectroEye Spektrofotometre
GretagMacbeth EyeOne-iO Otomatik skala okuyucu spektrofotometre

Kullanılan Malzemeler:

Agfa HN Yarı Mat film
Troy susuz ofsetbaskı kalıbı
Baskıaltı Malzemesi 400 mikron Beyaz PVC

Şekil 1: Test baskı sayfası

Şekil 2: Test baskısında kullanılan Üç farklı tram nokta şekli. Sol başta kare tram, ortada composed diğer adıyla eliptik, sağda ise geometrik tram görülmektedir.

Sonuçlar ve Bulgular:
Şekil 3‘de verildiği üzere yapılan test baskılarının ölçümleri sonucunda tram şekillerinin farklı nokta kazançlarına sahip olduğu belirlendi.  Kare tram, üç tram nokta şeklinden en az büyüyen nokta şekli olmuştur. Composed yada diğer adı ile eliptik tram ve geometrik tram %10‘luk bölge ile %80‘lik tram ton değerleri arasındaki bölgede kare tramdan daha fazla büyüme göstermişlerdir. Özellikle geometrik tram diğer iki trama göre daha fazla büyümektedir. Büyüme %15 ile %85 tram ton değerleri arasında daha fazla olmuştur.

Şekil 3: Üç farklı tram nokta şekillerinin baskısı sonucundaki nokta kazançlarının garfiği.

Tram noktaları arasındaki bu fark renk farklarınına sebep olmaktadır. Tablo 1’de farklı tram nokta şekilleri ile yapılan baskılarin spektrofotometrik ölçümleri sonucunda belirlenen renk farklılıkları verilmiştir.


Tablo 1: Farklı tram nokta şekilleri ile yapılan baskılardan elde edilen DeltaE renk farklılıkları.

Yukarıdaki bulgular ışığında görülmüştürki PVC üzerine yapılan baskıda tram nokta şeklinin baskı sonucuna etkisi büyük olmaktadır. Normalde tram ton kazanç değerinin kontrolü için film yada kalıp çıkış cihazlarının programı olan RIP’de gradasyon eğrilerinin ayarlarması gerekir.  Kağıda yapılan baskılarda kağıt çeşidine göre yapılan ayarlar yeterli olmaktadır. Fakat PVC için bu ayarların tram nokta şekillerine göre çeşitlendirilmesi gerekmektedir. Düşük nokta kazancı için kare tram, yüksek nokta kazancı istendiğinde ise gometrik nokta şekli seçilmelidi
Ayrıca renkler arasında da ciddi farklar ortaya çıktığı için renk yönetimi kapsamında nokta şekline göre farklı ICC profilleri oluşturulmalıdır.